Thirteen (2003)

Mensen gaan niet hun hele leven lang aan dezelfde frequentie naar de bioscoop, en vaak blijken ze in hun jeugd de grootste filmconsumenten te zijn. Tieners vormen dan ook een levensbelangrijke markt voor de Hollywoodstudio's. Niet alleen als doelgroep in hun marketingstrategieën, maar ook als onderwerp voor hun films en TV-series. De hele resem high schoolkomedies en -drama's die dit opleverde - genre She's All That, 10 Things I Hate about You of Dawson's Creek - hadden vaak een bedroevend resultaat: ofwel te oppervlakkig, ofwel overdreven romantiserend. Slechts af en toe verschijnt er een film die de levenswereld van tieners op een authentieke wijze lijkt te benaderen. Lukas Moodyssons' Fucking Åmål was zo een film. Catherine Hardwicke's Thirteen is dat ook.
thirteen neemt, ondanks zijn turbulente verhaallijn, een gematigde start. Tracy (Evan Rachel Wood) is dertien, een goede studente en ze woont samen met haar broer en haar alleenstaande moeder in een rustige buurt. Maar die rust is zelfs in het begin van de film alleen maar schijn. Tracy rookt en doet aan zelfverminking om met de emotionele pijn van een gebroken gezin en de haat jegens haar moeders nieuwe vriend om te gaan. Hoewel Tracy een zeer goede relatie met haar moeder heeft en het haar zeker niet ontbreekt aan vrienden, is het van in het begin duidelijk dat zij niet onverdeeld gelukkig is met haar situatie en dat ze liever wat populairder zou zijn. Een wens die werkelijkheid wordt wanneer Evie (Nikki Reed), het mooiste en populairste meisje van de school, aandacht voor haar begint te tonen. Tracy slaagt erin om zich in haar vriendengroep te wurmen (door een portefeuille te stelen en met de meisjes te gaan shoppen) en in een mum van tijd zijn de twee beste vriendinnen, trekt Evie praktisch bij Tracey thuis in en wordt Tracy meegesleept in een neerwaartse spiraal van drugs, alcohol, diefstal en seks...
Interessanter echter dan het verhaal van de film, is het verhaal achter de film. Catherine Hardwicke, de regisseuse van de film, had een relatie met de vader van hoofdrolspeelster Nikki Reed, om het moment dat deze dertien was. Reed had op dat moment een aantal problemen in haar leven, dus stelde Hardwicke voor om een dagboek bij te houden en zo de moeilijke momenten weg te schrijven. Nikki Reed deed iets anders. In zes dagen tijd schreef ze de eerste versie van het scenario voor deze film, los gebaseerd op de problemen die zij had in het echte leven. Hardwicke paste het scenario hier en daar wat aan, en een jaar later maakten ze er samen een film van. Oorspronkelijk zou Reed de rol van Tracey op zich nemen, omdat zij ook in het echte leven 'the good girl' was, die meegesleept werd in een wereld waarin ze eigenlijk niet in wou terecht komen. Uiteindelijk gaf ze echter de voorkeur aan de rol van Evie, en werd Evan Rachel Wood aangezocht om Tracey te spelen.
Meteen verklaart dit ook waarom de film er schijnbaar geen moeite mee heeft om door te dringen in de levenswereld van pubermeisjes. Hardwicke doet er ook alles aan om trouw te blijven aan de authenticiteit van het scenario. Zij verfilmt het deels autobiografische verhaal in een no-nonsense stijl; ze toont de realiteit zoals ze is. Niets wordt verbloemd, geromantiseerd of uit de weg gegaan. De levenswereld van Thirteen, is een wereld zoals tienermeisjes die zien. Een met de hand vastgehouden camera beklemtoont de chaotische levenssfeer van de hoofdpersonages. De zware problemen waarin Tracey en Evie zichzelf inwerken zijn natuurlijk niet representatief voor alle meisjes van die leeftijd, maar voor een deel van ervan zal deze film de bittere werkelijkheid vormen. De rest zal echter ook geen problemen hebben om zich deels te vereenzelvigen met de personages van de film.
Het sterke scenario en de waarheidsgetrouwe regie zijn echter niet de grootste pluspunten van de film. Die eer is weggelegd voor de drie vertolkingen van de hoofdpersonages. Wat Evan Rachel Wood en Nikki Reed, respectievelijk 15 en 14 toen ze de film opnamen, hier presteren is ronduit fenomenaal. Ze hadden natuurlijk een zeer goed voorbeeld in Holly Hunter, die als Tracey's moeder een ijzingwekkend perfecte acteerprestatie neerzet. Hun drie vertolkingen trekken een uit zichzelf al zeer goede film naar een nog hoger niveau.
Wie deze film dus niet in de bioscoop gezien heeft kan ik alleen maar aanraden om de dvd eens in huis te halen. Ik was er alleszins helemaal ondersteboven van!