Goya's Ghosts (2006)

Heb je een dagje vrij en geen zin om je hersencellen te voelen knetteren bij de aanblik van Paris Hilton en consoorten? Dan is Goya's Ghosts een mooi alternatief. Wie zich niet laat afschrikken door de historische inhoud van het verhaal, gaat twee prachtige uren tegemoet.

In het 18e eeuwse Europa laat de invloed van de Franse Revolutie zich duidelijk merken. In Spanje wordt op de onrust gereageerd door de macht te versterken van de Spaanse Inquisitie, die met de opkomst van Rousseau en Voltaire meer werk heeft dan ooit. Inés, de jonge, mooie muze van kunstenaar Francisco Goya wordt ten onrechte beschuldigd van 'Joodse praktijken' en opgesloten. Ten einde raad probeert de familie Pater Lorenzo, een machtig man binnen de Spaanse Kerk, te overtuigen zijn invloed aan te wenden om hun dochter vrij te krijgen. Lorenzo raakt in de ban van mooie Inés maar heeft niet genoeg macht om haar vrijheid te garanderen, tot woede van haar vader en broers die de Pater zelf onderwerpen aan de ondervragingsmethode van de Inquisitie. Noodgedwongen verlaat Lorenzo zijn thuisland. 15 jaar later valt Napoleon Spanje binnen en worden alle gevangenen van de Inquisitie vrijgelaten. Inés, nog slechts een schim van zichzelf, vindt enkel dood en verderf in haar eigen huis en wendt zich tot Goya voor hulp bij het vinden van haar verloren dochtertje, Alicia. De schilder, intussen doof en geplaagd door schuldgevoel, besluit haar te helpen. Zijn zoektocht leidt hem naar de machtige rechterhand van Napoleon. Goya's verbazing is groot wanneer hij daar zijn oude 'model' Lorenzo blijkt aan te treffen, die na zijn verbanning carrière maakte in het Franse leger.

Geen gemakkelijke koek, deze Goya's Ghosts maar dat hadden we ook niet verwacht van Forman, die ons eerder al pareltjes bracht als Valmont en One Flew over the Cuckoo's Nest. Toch kabbelt de film aangenaam verder zonder onverteerbaar te worden. Mooie beelden, ijzersterke acteerprestaties, een goeie score,... Kortom: alle ingrediënten voor een sterke film. Vooral de acteerprestaties verdienen een aparte vermelding. Portman is achtereenvolgens lieflijk, aandoenlijk en tragisch in haar rol van de gedoemde Inés. Javier Bardem, nu nog redelijk onbekend bij ons, zal dat niet lang meer blijven na zijn rol als ijskoude Pater Lorenzo. En, de altijd geweldige, Stellan Skarsgard is onvergetelijk als toeschouwer Goya.

Tóch kan je hier niet van een meesterwerk spreken, zoals bij de andere films van Milos Forman want ondanks alle sterke elementen hangt het verhaal daarvoor té gammel aan elkaar. Het eerste deel is beduidend sterker dan het tweede, waarbij vaak van de hak op de tak wordt gesprongen en het tempo te veel wordt opgevoerd. Belangrijkste is waarschijnlijk de film te bekijken met de juiste verwachtingen. Het gaat hier niet om een biopic zoals Modigliani of Frida maar meer om het verhaal van Inés en Lorenzo tegen de achtergrond van Goya's woelige Spanje. Francisco Goya is het cement waarmee het verhaal samenhangt. Hij vormt de band tussen de karakters en, hoewel hij niet veel op de voorgrond treedt, zou er zonder hem geen verhaal zijn.

Conclusie: hoewel Forman hier niet zijn sterkste prestatie neerzet, zou deze film voor een minder goed regisseur een hoogtepunt zijn. Nog niet overtuigd? De eindscène bedekt al heel wat schoonheidsfoutjes en kan, wat mij betreft, tot één van de mooiste filmeindes van de laatste jaren worden gerekend.